Het verslag van de kick-off Week van de Mediawijsheid 2021

21 juli 2021 – De Week van de Mediawijsheid staat dit jaar in het teken van Samen Sociaal Online. Doet jouw organisatie ook mee? Om je te informeren en te inspireren organiseerde Netwerk Mediawijsheid op dinsdag 13 juli de online kick-off voor netwerkpartners. Heb je de kick-off gemist? In dit verslag zetten we alle informatie voor je op een rij.

Ruim 90 enthousiaste netwerkpartners uit heel Nederland waren afgelopen dinsdag (digitaal) aanwezig bij de kick-off. Zij hadden de primeur, want het was de allereerste keer dat de campagneweek op deze manier afgetrapt werd. Floortje Jansen, Mimi van Dun en Anne Everloo, van Netwerk Mediawijsheid, praten de deelnemers in een uur bij over de Week van de Mediawijsheid en de mogelijkheden voor hun organisatie. Ook deelden verschillende netwerkpartners hun ervaring en plannen voor dit jaar.

Week van de Mediawijsheid 2021: samen sociaal online

Dit jaar vindt de Week van de Mediawijsheid plaats van vrijdag 5 tot en met vrijdag 12 november. De campagne staat volledig in het teken van Samen Sociaal Online. “Een thema dat actueel en urgent is”, aldus programmamanager Mimi van Dun. “Het afgelopen jaar bleek meer dan ooit dat we elkaar online kunnen vinden, dingen kunnen delen. Maar tegelijkertijd zagen we online ook meer wantrouwen, meer polarisatie en een groeiende hoeveelheid desinformatie. Met het thema Samen Sociaal Online willen we stilstaan bij wat we écht belangrijk vinden in de online wereld en zorgen dat de online omgeving voor iedereen een fijne plek blijft. We maken ruimte om hierover met elkaar in gesprek te gaan. En om jezelf of een ander mediawijzer te maken – en daarmee weerbaarder en digitaal vaardiger.”

Resultaten verkennend onderzoek ‘Online ontspoord van het Rathenau Instituut

Als íemand weet waarom het belangrijk is om samen sociaal online te zijn, is het Dr. Mariëtte van Huijstee, coördinator bij het Rathenau Instituut. Onlangs publiceerde het instituut een verkennend onderzoek, Online ontspoord, over schadelijk en immoreel gedrag online. De noodzaak voor samen sociaal online wordt hierin pijnlijk duidelijk, vertelt Mariëtte. “Het is voor het eerst dat we online schadelijk en immoreel gedrag in kaart hebben gebracht. Als je alle fenomenen hiervan onder elkaar ziet, schrik je en kun je concluderen: internet is een onveilige omgeving geworden. In het rapport hebben we een strategische agenda met actiepunten voor de rijksoverheid neergelegd. Eén van die punten is het creëren van meer bewustzijn, het aangaan van het gesprek over normen en waarden online. Daar past het campagnethema natuurlijk perfect bij.”

Impact creëren we samen

De Week van de Mediawijsheid is een jaarlijkse campagne van Netwerk Mediawijsheid met als doel om iedereen in Nederland, jong en oud, mediawijzer te maken. “Dat doen we door online én offline aandacht te vragen voor bewust en positief mediagebruik”, vertelt Mimi. “Bijvoorbeeld met workshops, lezingen, lesprogramma’s en de Special Media Awards. De Week van de Mediawijsheid is ieder jaar weer succesvol – vorig jaar bereikte de campagne ruim 22,5 miljoen mensen.”

Onder andere door de inzet van basisscholen, bibliotheken, buurthuizen, non-profitorganisaties en musea heeft de Week van de Mediawijsheid bewezen dat we, door kennis en oplossingen aan te dragen en door de discussie op gang te brengen, samen veel impact kunnen creëren.

Hoe ze zet Netwerk Mediawijsheid zich in?

Nieuw onderzoek (laten) uitvoeren naar sociale normen online. Deze onderzoeksresultaten worden gebruikt voor de persstrategie, en netwerkpartners kunnen de kennis gebruiken voor eigen activiteiten.
Een nieuwe online campagne lanceren. Hiermee stimuleren we mensen om na te denken over het thema, onder andere met vox pop-filmpjes, feitjes en ficties en met cactusdilemma’s.
Expertmeetings organiseren. Samen met wetenschap, politiek, techbedrijven, opiniemakers en experts uit het netwerk delen we kennis over het creëren van een fijne online omgeving.
Activiteiten van netwerkpartners verbinden en promoten.

Zo doen TMI en de Koninklijke bibliotheek het

Het succes van de campagneweek valt of staat met de inzet van netwerkpartners. Hoe doen andere organisaties dat? Maurits Wijmer, videomaker en trainer bij TMI academy, ontwikkelde vorig jaar met zijn team de harde schijf van 5. “Een poster met daarop een soort online versie van de schijf van 5”, legt hij uit. “De poster, die gratis te bestellen is via onze website, kan de docent in de klas gebruiken als tool om met leerlingen in gesprek te gaan. Bijvoorbeeld over privacy en nepnieuws. We hebben hier al veel positieve reacties op gekregen.”

TMI academy zit ondertussen niet stil. Er zijn al plannen om tijdens de campagneweek van 2021 het Up to Date festival te organiseren voor een gemêleerde doelgroep, vertelt Maurtis. “Het is bedoeld voor docenten tot bankmedewerkers. Doel is met de netwerken van vier verschillende partijen te leren over data en media en hoe je dat inzet binnen je organisatie.”

Ook de Koninklijke Bibliotheek (KB) draagt als kernpartner bij aan de Week van de Mediawijsheid. Andrea Berkelder, coördinator digitale geletterdheid jeugd bij de KB, vertelt: “Naast activiteiten voor de doelgroep hebben we, samen met Cubiss en Netwerk Mediawijsheid, laagdrempelige activiteiten voor bibliotheken bedacht. Denk aan een inspiratiewebinar op 23 september en twee landelijke webinars voor ouders die bibliotheken gratis kunnen aanbieden in hun werkgebied, een bibliotheken-actiegids en een blueprint: een webpagina over de campagneweek die bibliotheken eenvoudig kunnen gebruiken voor hun eigen website. Met dit pakket hopen we bibliotheken te stimuleren mee te doen aan de Week van de Mediawijsheid.”

Doe ook mee aan #WvdM

Als netwerkpartner kun je dus eenvoudig zélf in actie komen en aandacht vragen voor de Week van de Mediawijsheid. Maar hoe doe je dat in de praktijk? Anne Everloo, communicatiespecialist bij Netwerk Mediawijsheid, deelt praktische tips:

Organiseer een activiteit zoals een workshop, lezing of ouderavond voor je doelgroep
Ontwikkel (les)materiaal of koppel bestaand (les)materiaal aan de campagne
Vraag aandacht voor de campagne binnen je organisatie en zet het thema op de agenda
Verspreid de boodschap via je eigen communicatiekanalen met je doelgroep.
Download daarvoor de gratis toolkit met posters, afbeeldingen, logo’s en teksten
Meld je activiteiten aan, zodat wij het op weekvandemediawijsheid.nl en in onze communicatie mee kunnen nemen
Tweewekelijkse nieuwsbrief, de algemene mediawijsheid nieuwsbrief krijgt een speciaal WvdM-gedeelte met initiatieven en nieuws rondom de campagne. Tijdens de start van de campagne wordt een extra nieuwsbrief verstuurd geheel in het teken van de campagne.
Draag bij aan MediaMasters, de spannende serious game over (digitale) media voor leerlingen uit groep 7 en 8, door zelf een vraag of opdracht in te sturen
Volg #WvdM op sociale media: volg @iedereenmediawijs en @Mediawijzer op Instagram, Twitter en Facebook, en praat zelf mee via #WvdM, #samensociaalonline en vergeet ons niet te taggen zodat wij het kunnen delen, liken, RT’en etc.

Bekijk de speciale pagina voor meer informatie, ook om te kijken welke inspiratie er is binnen jouw sector.

Laat je inspireren door het netwerk

Hieronder volgen enkele initiatieven en oproepen uitgelicht die tijdens de Kick-off werden gedeeld. Wil je reageren, heb je zelf een oproep, een initiatief dat je onder de aandacht wil brengen, vragen of kun je wel wat hulp gebruiken? Neem contact op via campagne@mediawijzer.net. We denken graag met je mee en kunnen je koppelen aan andere netwerkpartners.

Oproepen Marlies D’hous- Hartekamp Groep Zijn er (naast de Special Media Awards) andere projecten die zich richten op mensen met een verstandelijke beperking?	Initiatieven Denise Bontje – dmaakthetbont \| Mediasmarties We gaan met Mediasmarties kinderen (9-12), hun ouders en leerkrachten / pedagogisch medewerkers uitdagen en ondersteunen om op zoek te gaan de sleutel tot samen sociaal online.
Marie-José \| Middin gehandicaptenzorg Is er iemand uit de gehandicaptenzorgsector of daarbuiten die mee wil kijken hoe een pakket voor scholieren vertaald kan worden voor cliënten met een licht verstandelijke beperking?	Femke Kamps – Alliantie Digitaal Samenleven De Alliantie wil de dialoog tussen opvoeders en kinderen mogelijk maken. We ontwikkelen lesprogramma’s, artikelen, vlogseries en online challenges om het onderwerp beter bespreekbaar te maken. De kennis moet beschikbaar zijn op plekken waar opvoeders en kinderen samen zijn, zoals aan de keukentafel. De Week van de Mediawijsheid sluit hier qua thema goed op aan.
Praktijk Ginny Krijgsman Ik sta ingeschreven bij Poolwest waar scholen workshops en/of invallers afnemen. Verschillende schoolbesturen zijn hierbij aangesloten. Hoe kan ik via het bestuur van scholen ons aanbod kenbaar maken, zodat zij dit op kunnen pakken?	Andrea (SETUP Utrecht) Voor wie online excuses wil aanbieden (en een fijn online klimaat wil): SETUP maakte een kunstinstallatie om te bevragen hoe je welgemeend excuses kunt maken. Deze Sorry Not Sorry Machine is onderdeel van de tentoonstelling UtrechtDownUnder.
Jasper Oomen – JOGG Vanuit JOGG gaan twee gemeenten deelnemen aan de #WvdM. We richten ons hierbij op sociale media, gaming en streamingdiensten. Als er partners zijn die hier met professionals (JVP, docenten, beleidsmedewerkers etc.) kunnen ondersteunen, dan horen we graag van je.	Marije Lagendijk Ik ga samen met Jacqueline Kleijer koffie-ochtenden organiseren voor grootouders, zodat zij ook samen met hun kleinkinderen sociaal online kunnen zijn.
Mike Ang – Future Rebelz Vanuit Future Rebelz hebben we een workshop voor scholieren om hun zelfvertrouwen te vergroten vanuit de (positieve en negatieve) impact die social media hebben op jongeren. Ik neem graag contact op met de mensen die mooie en leuke ideeën hebben die mogelijk aansluiten bij Future Rebelz doel: jongeren te helpen de stap naar volwassenheid te maken.	Solange Jacobsen / Samen voor jongeren Amsterdam Ik ga met de inhoud terug naar de werkgroep van de samenwerkende jongeren- en veldwerkorganisaties in Amsterdam en brainstormen over wat we vanuit het project Online Weerbaarheid kunnen doen in de aanloop naar de #WvdM.
	Praktijk Ginny Krijgsman Ik wil graag bijdragen aan: veilig klimaat, zelfbeeld, inclusie, intimiteit, seksualiteit. Deze thema’s spelen een rol in mijn werk als therapeut, maar ik wil dit graag koppelen aan online wereld. Dus hoe blijf/ben ik veilig e.d. on- en offline. Idee is nu om lezing te verzorgen in bibliotheek de Vliet misschien?

Bekijk hier een overzicht van al het nieuws rondom de Week van de Mediawijsheid en praat op sociale media mee via de hashtag #WvdM.